PRACA ORYGINALNA
Wstępna weryfikacja formuł empirycznych służących określeniu współczynnika szorstkości
			
	
 
Więcej
Ukryj
	
	
									
				1
				Katedra Inżynierii Wodnej i Geotechniki 
Uniwersytet Rolniczy w Krakowie
				 
			 
										
				
				
		
		 
			
			
			
			 
			Data nadesłania: 05-01-2021
			 
		 		
		
			
			 
			Data ostatniej rewizji: 12-02-2021
			 
		 		
		
		
			
			 
			Data akceptacji: 13-02-2021
			 
		 		
		
		
			
			 
			Data publikacji: 24-03-2021
			 
		 			
		 
	
							
					    		
    			 
    			
    				    					Autor do korespondencji
    					    				    				
    					Bogusław  Michalec   
    					Katedra Inżynierii Wodnej i Geotechniki 
Uniwersytet Rolniczy w Krakowie
    				
 
    			
				 
    			 
    		 		
			
												 
		
	 
		
 
 
Acta Sci. Pol. Formatio Circumiectus 2020;19(4):21-32
		
 
 
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Cel pracy:
Celem pracy było dokonanie wstępnej weryfikacji formuł empirycznych, służących obliczeniu współczynnika szorstkości Maninnga.
Materiał i metody:
Na badanym odcinku Racławki wyznaczono pięć przekrojów poprzecznych, oznaczonych od 0-0 do 4-4. Wykonano pomiary geodezyjne przekrojów poprzecznych, spadku dna i spadku zwierciadła wody, a także wykonano pomiary hydrometryczne prędkości przepływu wody. Pobrano również próbę rumowiska w celu opracowania krzywej uziarnienia. Obliczone natężenie przepływu wody na podstawie wyników pomiarów prędkości wody wykonanych w drugim przekroju (1-1) wynosiło 0,135 m3∙s-1. Z równania ciągłości strugi obliczono prędkości średnie dla tych przekrojów. Na podstawie opracowanych wyników pomiarów geodezyjnych stwierdzono, że w profilu podłużnym występują spadki dna przeciwne do kierunku przepływu, a także przegębienia dna i odsypisko rumowiska w końcowej części odcinka pomiarowego potoku, powodujące zwiększenie głębokości pomiędzy przekrojami drugim (1-1) i piątym (4-4).
Wyniki i wnioski:
Obliczony dla przekrojów od 1-1 do 4-4 współczynnik szorstkości formułą wyprowadzoną z równania Bernoulliego wynosił odpowiednio 0,087, 0,059, 0,049 i 0,044 m-1/3∙s. Ze względu na najmniejsze oddziaływanie oporów przepływu na ostatni przekrój, tj. 4-4, przyjęto jako miarodajny współczynnik szorstkości obliczony dla tego przekroju, wynoszący 0,044 m-1/3∙s. Podobny wynik obliczeń dla tego przekroju uzyskano jedynie z formuły opracowanej przez Lacey. Natomiast współczynnik szorstkości obliczony dla przekroju 0-0 za pomocą przekształconego równania Chézy-Maninnga i wzorem, w którym współczynnik oporów obliczono z równania Colebrooka-White’a, wynosi odpowiednio 0,041 i 0,045 m-1/3∙s. Najmniej różniącą się wartość tego współczynnika otrzymano dla przekroju 0-0 z obliczeń wzorem Sauera. Uzyskane wyniki wstępnie wskazują na możliwość zastosowania wzorów empirycznych Lacey i Sauera.