PRACA ORYGINALNA
Ocena podatności na powodzie rzeczne: Przypadek gmin dorzecza Gidry na Słowacji
Więcej
Ukryj
1
Department of Geography, Geoinformatics and Regional Development, Faculty of Natural Sciences and Informatics, Constantine the Philosopher University in Nitra, Trieda A. Hlinku 1, 949 01 Nitra, Slovakia
2
Institute of Geography, Slovak Academy of Sciences, Štefánikova 49, 814 73 Bratislava, Slovakia
Data nadesłania: 01-03-2024
Data ostatniej rewizji: 24-05-2024
Data akceptacji: 10-06-2024
Data publikacji: 19-08-2024
Autor do korespondencji
Matej Vojtek
Constantine the Philosopher University in Nitra
Acta Sci. Pol. Formatio Circumiectus 2024;23(2):67-82
WAŻNE
- Dla dwunastu gmin należących do dorzecza Gidry obliczyliśmy wskaźnik podatności na powodzie rzeczne (FFVI) odniesiony do roku 2021, wykorzystując przestrzenną analizę wielokryterialną i GIS.
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Cel pracy:
Celem pracy jest ocena wrażliwości gmin położonych w dorzeczu rzeki Gidry na powodzie rzeczne. Obliczono wskaźnik podatności (wrażliwości) na powodzie rzeczne (FFVI), odnoszący się do roku 2021, dla dwunastu gmin położonych w granicach dorzecza Gidry.
Materiał i metody:
Do określenia cząstkowego wskaźnika ekonomicznej podatności na powódź (EFVsI) oraz cząstkowego wskaźnika społecznej podatności na powódź (SFVsI) wykorzystano odpowiednio: trzy czynniki podatności ekonomicznej oraz siedem wskaźników podatności społecznej. Pierwotne wartości wskaźników znormalizowano za pomocą metody maksimum – tzn. wszystkie czynniki potraktowano jako równie ważne. W ostatnim kroku określono FFVI dla każdej z badanych gmin w skali [0, 1] poprzez agregację EFVsI i SFVsI, przy czym tu również przyjęto, że każdy ze wskaźników cząstkowych ma jednakową wagę.
Wyniki i wnioski:
Najwyższe wartości EFVsI odnotowano w gminach Častá (0,81), Cífer (0,66) i Budmerice (0,64), które położone są w środkowej (Cífer) oraz górnej (Častá i Budmerice) części dorzecza. Najwyższe wartości SFVsI zanotowano w gminach Píla (0,79) i Štefanová (0,76), które leżą w górnej części dorzecza. Na podstawie wartości ostatecznie obliczonego FFVI można stwierdzić, że największą podatnością na powodzie rzeczne charakteryzują się gminy Častá (0,75), Budmerice (0,67) oraz Cífer (0,67). Natomiast najniższe wartości tego wskaźnika notuje się w gminach Ružindol (0,37), Pavlice (0,38) i Jablonec (0,40).