EN PL
PRACA ORYGINALNA
Wpływ deforestacji wywołanej gwałtownym porywem wiatru oraz reforestacji na dobowe zmiany temperatury gleby w Tatrach (południowa Polska)
 
Więcej
Ukryj
1
Jagiellonian University in Kraków, Institute of Geography and Spatial Management, Department of Hydrology, ul. Gronostajowa 7, 30-387 Kraków, Poland
 
 
Data nadesłania: 22-10-2020
 
 
Data ostatniej rewizji: 25-11-2020
 
 
Data akceptacji: 26-11-2020
 
 
Data publikacji: 01-02-2021
 
 
Autor do korespondencji
Joanna Paulina Siwek   

Jagiellonian University in Kraków, Institute of Geography and Spatial Management, Department of Hydrology, ul. Gronostajowa 7, 30-387 Kraków, Poland
 
 
Acta Sci. Pol. Formatio Circumiectus 2020;19(3):59-71
 
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Cel pracy:
Celem pracy było określenie wpływu deforestacji i reforestacji na dobowe zmiany temperatury gleb w zachodniej części Tatrach Polskich.

Materiał i metody:
Temperatura gleb mierzona była w latach 2015-2020 co 10 minut na głębokości 20 cm na stokach o ekspozycji północnej i południowej w zlewni wylesionej na skutek huraganowego porywu wiatru w 2013 r. oraz w zlewni kontrolnej (zalesionej). Obie badane małe zlewnie położone są w północnej części zlewni Potoku Kościeliskiego. W celu określenia wielkości opóźnienia zmian temperatury gleby w stosunku do zmian temperatury powietrza w ciągu doby wykonano korelację krzyżową (ang. cross-correlation).

Wyniki i wnioski:
Wpływ deforestacji na dobowe zmiany temperatury gleby przejawiał się przede wszystkim większą dobową amplitudą temperatury gleby. W miesiącach letnich dobowe amplitudy temperatury gleby na stokach wylesionych były o 1-3 st. C wyższe od amplitud na stokach zalesionych. Wraz z zarastaniem stoków wylesionych młodym lasem (reforestacja) dobowe amplitudy temperatury gleby wyraźnie malały. Latem na stoku wylesionym o ekspozycji południowej zmiany temperatury gleby następowały z opóźnieniem 4-5 godzin w stosunku do zmian temperatury powietrza, podczas gdy na stoku zalesionym o takiej samej ekspozycji opóźnienie to wynosiło aż 7-8 godzin. Pomimo dużej wrażliwości temperatury gleby na stokach wylesionych na zmiany temperatury powietrza, latem temperatura gleby, zarówno w dzień jak i w nocy, była wyższa na stokach wylesionych niż na stokach zalesionych. Prezentowane wyniki wskazują, że deforestacja może znacząco nasilać proces ocieplania się gleb wywołany obecnie stopniowym ocieplaniem się klimatu.

ISSN:1644-0765
Journals System - logo
Scroll to top