Cel pracy:
W niniejszym artykule przedstawiono rolę i znaczenie systemu nawadniania grawitacyjnego w zwiększaniu zasobów wody glebowej i retencji powierzchniowej w piaszczystych glebach aluwialnych.

Materiał i metody:
Badania przeprowadzone na obiekcie Kopernia (64,2 ha) w dolinie rzeki Nidy (powiat pińczowski, województwo świętokrzyskie) dotyczyły systemów nawodnień podsiąkowych powstałych w drugiej połowie XX wieku. Do określenia zmian retencji wodnej w glebie na obiekcie zastosowano charakterystyki wodne gleby, takie jak odciekalność i objętość rezerw przejściowych przy różnym położeniu zwierciadła wody gruntowej. W celu określenia retencji powierzchniowej zostały użyte materiały archiwalne (projekt techniczny) oraz wykonano badania terenowe (inwentaryzacja rowów, pobór próbek glebowych). Dodatkowo, w laboratorium określono wybrane właściwości fizyko-wodne gleb aluwialnych.

Wyniki i wnioski:
Na podstawie przeprowadzonej inwentaryzacji rowów i budowli hydrotechnicznych oraz badań polowych i laboratoryjnych wykazano, że podczas prawidłowego funkcjonowania systemu nawadniania, w glebie mogłaby zostać zmagazynowana woda w ilości od 42 115,2 m3 do 62 916 m3, a dodatkowo w rowach 10 821 m3 wody jako retencja powierzchniowa. Niektóre systemy irygacyjne mogłyby zostać wykorzystane do powiększenia terenów podmokłych, a także do zwiększenia małej retencji wody. Jednak takie zmiany wymagałyby znacznych wkładów finansowych i czasu na przeprowadzenie tych dostosowań do aktualnych wymogów polityki wodnej i zmian klimatu.