Cel pracy:
W pracy przedstawiono obszary małej energetyki wodnej, w której wykorzystywane są turbiny Archimedesa. Opisano aspekty przemawiające za rozwijaniem i potrzebą powstawania kolejnych małych elektrowni wodnych z turbozespołami Archimedesa. Przedstawiono przegląd wybranych istniejących na terenie Polski obiektów wykorzystujących to rozwiązanie, a także opisano zagadnienia związane z ich eksploatacją. Pokazano przykłady wariantowe, autorskie rozwiązań różnych układów turbina–przepławka.

Materiał i metody:
Na podstawie dostępnej literatury przedmiotu oraz materiałów źródłowych, a także wykonanej inwentaryzacji istniejących małych elektrowni wodnych (MEW) z turbinami Archimedesa sporządzono przegląd tych obiektów. Prace autorów nad własnymi rozwiązaniami prowadzone są na podstawie obserwacji, wiedzy oraz doświadczenia. Przedstawiono koncepcje nowych i innowacyjnych rozwiązań, łączących cele energetyki wodnej oraz ochrony środowiska. Trwające prace rozwojowe i udoskonalające projektowanych układów turbina–przepławka pozwolą w niedługim czasie na wdrożenie tych konstrukcji w planowanych obiektach.

Wyniki i wnioski:
Przeprowadzenie szerokiego przeglądu małych elektrowni wodnych wyposażonych w turbiny Archimedesa pokazuje, jak duże zainteresowanie budzi rozwój i zastosowanie tej technologii w energetyce wodnej. Urządzenia te mają wiele zalet środowiskowych. Autorzy pracują nad własnymi rozwiązaniami opartymi na klasycznej turbinie Archimedesa zintegrowanej z śrubową przepławką dla ryb. Prowadzone przez autorów prace mają na celu udoskonalenie tradycyjnych małych elektrowni wodnych wyposażonych w turbiny Archimedesa i poprawę warunków środowiskowych w zakresie swobodnej migracji organizmów wodnych.