PRACA ORYGINALNA
OCENA WPŁYWU ZAGOSPODAROWANIA ZLEWNI NA ODPŁYW Z WYKORZYSTANIEM WSKAŹNIKA SPR
Więcej
Ukryj
Data nadesłania: 18-11-2019
Data ostatniej rewizji: 23-12-2019
Data akceptacji: 23-12-2019
Data publikacji: 03-03-2020
Acta Sci. Pol. Formatio Circumiectus 2019;18(4):87-101
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Cel pracy:
Celem publikacji jest ocena wpływu obszarów leśnych oraz zurbanizowanych na przebieg odpływu rzecznego w wieloleciu wraz z analizą przebiegu hydrogramów
w wybranych zlewniach dla regionu górnej Wisły.
Materiał i metody:
Dla potrzeb przeprowadzonych analiz wykorzystano:
– dane wektorowe z bazy Komputerowej Mapy Podziału Hydrograficznego Polski - MPHP, 2010 w skali 1:50 000 pozyskane z Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej [mphp 2019];
– dane hydrologiczne – baza danych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej PIB (dobowe wartości przepływu) w 4 przekrojach wodowskazowych zlokalizowanych na rzece: Bystrej, Wiśle, Wieprzówce i Białej dla okresu pomiarowego1981-2017 r. [IMGW PIB 2019];
– dane meteorologiczne – baza danych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej PIB obejmujące sumy dobowe opadów dla stacji: Kamesznica, Wisła - Malinka, Wadowice, Gierałtowice, Straconka, Szczyrk i Mazańcowice dla okresu 1981-2017 r. [IMGW PIB 2019];
– zagospodarowanie i użytkowanie obszaru zlewni– dane wektorowe z baz CLC1990 oraz CLC2012 w skali 1:100 000 [CLC 2019].
Szczegółowej analizie poddano maksymalne hydrogramy zarejestrowane w roku 1991 i 2010. Zarejestrowane hydrogramy przepływu zostały przekształcone do zunifikowanej postaci hydrogramu zaproponowanej przez Archera [Archer et al. 2000; Gądek 2017].
Na podstawie danych został określony wskaźnik odpływu standard percentage runoff SPR oraz przeprowadzono ocenę formuły umożliwiającej obliczenie wskaźnika SPR na podstawie base flow index BFI.
Wyniki i wnioski:
Uzyskane wyniki przedstawiono na rysunkach oraz w tabelkach.
Przeprowadzone analizy nie wykazały wpływu powierzchni zalesionych i szczelnych na odpływ ze zlewni. Przyjęty wskaźnik SPR jako identyfikator wpływu okazał się mało skuteczny. Dodatkowo wyznaczenie wartości tego wskaźnika jest bardzo trudne i wymaga dobrze funkcjonującego monitoringu hydrometeorologicznego.