Cel pracy:
Przeanalizowano niektóre uwarunkowania przestrzenne i przewidywane presje na środowisko wybranych planowanych przedsięwzięć w województwie lubelskim polegających na odkrywkowej eksploatacji piasku i żwiru, dla których złożono wnioski o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, zaindeksowane w Bazie danych ooś GDOŚ w okresie od XI 2019 do XII 2024.

Materiał i metody:
Wykorzystano publicznie dostępne dokumenty zawarte w Bazie danych ooś GDOŚ oraz dane przestrzenne PIG–PIB (Surowce – złoża kopalin); GDOŚ (formy ochrony przyrody); GUGiK (BDOT10k, ortofotomapa, mapa glebowo-rolnicza; Ewidencja Gruntów i Budynków); PGW WP (jednolite części wód powierzchniowych rzecznych, Mapa Zagrożenia Powodziowego, Mapa Ryzyka Powodziowego). Dane przestrzenne przetwarzano w programie QGIS 3.34.5 Prizren. Analizy statystyczne wykonano w programie MS Excel. Posługując się macierzą Leopolda, zestawiono najważniejsze oddziaływania na środowisko.

Wyniki i wnioski:
Wszystkie badane obiekty miały obszar poniżej 25 ha, dlatego planowane kopalnie mieściły się w grupie przedsięwzięć potencjalnie znacząco oddziałujących na środowisko, dla których konieczność przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko (ooś) sprawdza właściwy organ administracji. Analizując lokalizację i wpływ eksploatacji złóż stwierdzono, że badane złoża piasku i żwiru w województwie lubelskim znajdowały się w obszarach o niskich walorach dla rolnictwa, poza obrębem obszarów leśnych, z dala od wód powierzchniowych, obszarów mokradeł oraz w sposób relatywnie mało obciążający chronione obszary przyrodnicze. W większości przypadków ooś nie była konieczna. Wskazywało to na preferowanie przez inwestorów eksploatacji złóż, dla których nie trzeba było spełniać czasochłonnych i kosztownych wymogów prawnych lub organizacyjnych ̶ co jest zarazem korzystne dla środowiska dzięki ograniczaniu presji na cenne tereny.