PRACA ORYGINALNA
Procesy sufozyjne na terenie Pienińskiego Parku Narodowego na przykładzie stwierdzonego zapadliska
Więcej
Ukryj
1
Uniwersytet Rolniczy im. H. Kołłątaja w Krakowie
2
Pieniński Park Narodowy
3
Brno University of Technology
Data nadesłania: 22-09-2022
Data akceptacji: 10-11-2022
Data publikacji: 17-01-2023
Acta Sci. Pol. Formatio Circumiectus 2022;21(2):17-33
WAŻNE
- The paper presents the results of tests of land from a slope located near the Pieniny National Park, where the occurrence of a piping holee and a piping channel was found. An important element of the work was to determine the scope of this process and numerical analysis of the slope in question, which made it possible.
- It was found that the occurrence of intense rainfall may intensify the piping phenomena.
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Cel pracy:
Celem pracy była określenie zasięgu i uwarunkowań powstania zapadliska i kanału sufozyjnego stwierdzonego na terenie Pienińskiego Parku Narodowego w maju 2019 r.
Materiał i metody:
Zakres przeprowadzonych badań obejmował określenie charakterystyki geotechnicznej gruntów zalegających w zboczu w pobliżu zapadliska i wzdłuż kanału sufozyjnego. Przeprowadzono również obliczenia numeryczne metodą elementów skończonych w programie GeoStudio, które pozwoliły ocenić możliwości deformacji gruntu wywołanej działaniem sił ciśnienia spływowego.
Wyniki i wnioski:
Wyniki badań i analiza literatury wykazały, że procesy sufozyjne w polskich Karpatach są zjawiskiem powszechnym, pełniącym rolę rzeźbotwórczą. Zaobserwowana forma sufozyjna wskazuje, że na przedmiotowym stoku występuje ciągły kilkudziesięciometrowej długości kanał sufozyjny wytworzony w utworach średniospoistych, ilasto-pylastych. Należy spodziewać się, że w okresach długotrwałych lub intensywnych opadów będzie dochodzić do nasilania się takich zjawisk. Wyniki obliczeń nie potwierdziły występowania warunków sprzyjających tworzeniu deformacji hydraulicznych. Jednak w trakcie zwiększonego przepływu filtracyjnego, wytwarzają się wysokie wartości gradientu hydraulicznego w gruncie, co przy dużej porowatości gruntu sprzyja wynoszeniu cząstek gruntu. Występującemu procesowi sufozji na przedmiotowym zboczu sprzyja obecność drewnianego koryta z którego woda infiltruje w podłoże gruntowe, co sprzyja zwiększeniu intensywności przepływu śródglebowego w analizowanej części zbocza.