PRACA ORYGINALNA
Relacje pomiędzy temperaturą powietrza i gleby jako lokalny wskaźnik zmian klimatu w małej zlewni rolniczej
Więcej
Ukryj
2
Instytut Inżynierii Środowiska
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego
Data nadesłania: 17-11-2019
Data ostatniej rewizji: 26-01-2020
Data akceptacji: 27-01-2020
Data publikacji: 20-04-2020
Acta Sci. Pol. Formatio Circumiectus 2019;18(4):161-175
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Cel pracy:
Celem pracy było rozpoznanie trendów zmian temperatury powietrza i temperatury gleby oraz ich wzajemnych zależności, jak również sprawdzenie, czy krótkie ciągi danych pomiarowych mogą być wskaźnikiem lokalnych zmian klimatu.
Materiał i metody:
Podstawę obliczeń stanowiły dane pomiarowe temperatury powietrza oraz gleby na czterech głębokościach profilu glebowego, gromadzone z dzisięciominutowym krokiem czasowym na stacji w Czarnej w latach 2009-2015. Na podstawie posiadanych danych obliczono minimalną, maksymalną i średnią dobową temperaturę powietrza oraz gruntu na poszczególnych głębokościach profilu glebowego w ujęciu dobowym, miesięcznym, półrocznym i rocznym. Wartości średnie miesięczne posłużyły do wyznaczenia zależności pomiędzy temperaturą powietrza i gleby na poszczególnych głębokościach. W oparciu o temperaturę maksymalną powietrza obliczono liczbę dni mroźnych, zimnych, chłodnych, ciepłych, gorących i upalnych, zgodnie z metodyką podaną w Atlasie Klimatu Polski. Wyznaczono trendy zmian temperatury i regresję liniową. Zarówno w przypadku trendów jak i równań regresji liniowej sprawdzono istotność statystyczną współczynników równań przy zastosowaniu testu t–Studenta. Wyznaczono też podstawowe miary statystyczne
Wyniki i wnioski:
Wykazano istnienie statystycznie istotnego trendu rosnącego średniej temperatury powietrza w półroczu letnim. Średnia temperatura powietrza w zimie oraz w ujęciu rocznym również wykazuje tendencję wzrostową, lecz trend nie jest istotny statystycznie. Liczba dni mroźnych wykazuje tendencję malejącą, w przeciwieństwie do liczby dni zimnych i upalnych. Liczba dni gorących w badanym okresie pozostawała na podobnym poziomie. Średnia temperatura gleby wykazuje tendencję wzrostową dla w warstwy powierzchniowej, natomiast w warstwach głębszych zmienność temperatury jest bardziej zróżnicowana. Miesięczny rozkład średniej temperatury gleby jest zbieżny z miesięcznym rozkładem średniej temperatury powietrza.Wykazano związek pomiędzy temperaturą powietrza, a temperaturą wierzchnich warstw gleby.