Cel pracy:
Współcześnie elementy krajobrazu fortecznego w mieście mogą stanowić niezwykle ważną składową krajobrazu kulturowego, systemu zielonej infrastruktury oraz systemu przyrodniczego miasta (SPM). Ze względu na swoją specyfikę w organizacji przestrzeni ich rola w strukturach miasta wiąże się ze świadczeniem usług ekosystemowych we wszystkich aspektach. Niestety bardzo często elementy krajobrazu fortecznego ulegają zniszczeniu wskutek nieodpowiednio dobranego sposobu użytkowania. Prezentowany artykuł dotyczy analizy funkcjonowania obiektów fortecznych w aspekcie usług ekosystemowych, z głównym naciskiem na funkcjonowanie w systemie przyrodniczym miasta oraz pełnienie roli turystycznej wybranego obiektu, jakim jest Twierdza Warszawa.

Materiał i metody:
Tłem dla analiz twierdzy Warszawa są obiekty powstałe w podobnym przedziale czasowym w Europie. W sumie przeanalizowano 34 obiekty. Dokonano analizy wspomnianych obiektów pod kątem świadczeń ekosystemowych. Do tej oceny stworzono autorski system porównania, oparty na bonitacji punktowej. W dalszej części scharakteryzowano pod kątem historycznym, przestrzennym, przyrodniczym i ekosystemowym przedmiot opracowania – Twierdzę Warszawa. Zastosowano badania sondażowe, dotyczące odbioru obiektów fortecznych oraz ich wykorzystania.

Wyniki i wnioski:
W podsumowaniu położono nacisk na wysoką wartość kulturową, przyrodniczą i ekosystemową takich obiektów, a co za tym idzie, konieczność ich ochrony i odpowiedniego doboru sposobu użytkowania.